W izbie działają Składy Orzekające (SO), złożone z trzech członków kolegium (art. 19 ust 1 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych [dalej ustawy o RIO]).

Składy orzekając wydają opinie o (art. 13 wyżej wymienionej ustawy):

1) możliwości spłaty kredytu, pożyczki lub wykupu papierów wartościowych,
2) przedkładanych projektach uchwał budżetowych jednostek samorządu terytorialnego,
3) przedkładanych przez zarządy powiatów i województw oraz przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) informacjach o przebiegu wykonania budżetu za pierwsze półrocze,
4) przedkładanych przez zarządy powiatów i województw oraz przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) sprawozdaniach z wykonania budżetu wraz z informacjami o stanie mienia jednostek samorządu terytorialnego i objaśnieniami,
5) wnioskach komisji rewizyjnych organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego w sprawie absolutorium oraz opinii w sprawie uchwały rady gminy o nieudzieleniu wójtowi absolutorium,
6) przedkładanych projektach uchwał o wieloletnich prognozach finansowych.
 

Ponadto do zadań Składów należy:

1) rozpatrywanie spraw dotyczących powiadomień przez skarbnika (głównego księgowego budżetu jednostki samorządu terytorialnego) o przypadkach dokonania kontrasygnaty na pisemne polecenie zwierzchnika, zgodnie z odrębnymi ustawami,

2) rozpatrywanie innych spraw określonych w odrębnych ustawach.

            Na mocy art. 19 ust. 3 ustawy o RIO od uchwał składów orzekających służy odwołanie do kolegium izby w terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały. Odwołanie od opinii wydanej przez skład orzekający rozpatrywane jest przez kolegium izby, nie później niż w terminie 14 dni od daty jego wniesienia.

Wydanie negatywnej opinii (art. 21 ust. 1,2 i 3 ustawy o RIO):

  • o przedłożonym projekcie budżetu nie wstrzymuje procedury uchwalania budżetu, jednakże organ wykonawczy obowiązany jest przed uchwaleniem budżetu przedstawić tę opinię organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego wraz z odpowiedzią na zawarte w niej zarzuty;
  • o przedłożonym sprawozdaniu z wykonania budżetu wraz z odrębnymi sprawozdaniami z wykonania planów finansowych zadań z zakresu administracji rządowej, przekazanych ustawowo zobowiązuje organ wykonawczy do    przedstawienia jej organowi stanowiącemu jednostki wraz z odpowiedzią na zawarte w niej zarzuty nie później niż przed rozpoczęciem absolutorium dla organu wykonawczego.

O negatywnej opinii wydanej w sprawie przedłożonego sprawozdania z wykonania budżetu wraz z odrębnymi sprawozdaniami z wykonania planów finansowych zadań z zakresu administracji rządowej, przekazanych ustawowo prezes izby informuje właściwego wojewodę i ministra właściwego do spraw finansów publicznych.